وکیل جعل > پرسش و پاسخ حقوقی > اثبات جرم جعل امضا

اثبات جرم جعل امضا

سابقا افراد انگشترهایی در دست میکردند که روی آن اسم فرد، کنده‌کاری و حک میشد تا در معاملات یا تعهداتی که انجام‌می‌داد پای اسناد و اوراق مربوط به آن، آنرا مهرکند. رفته رفته با پیشرفت‌های صورت‌گرفته مثل گسترش قلم و خودکار و ازطرف‌دیگر هزینه کمتری که استفاده از قلم و خودکار نسبت به مهر داشت، امضا جای مهر را گرفت. امروزه اغلب اشخاص حقیقی معاملات و اسناد خود را بوسیله امضا شناسه‌دار می‌کنند. به‌نحوی‌که یکی از مشخصات یگانه و یکتای هرشخص محسوب‌می‌گردد.

به تبع گسترش امضا، اشخاص بزهکار و متقلبی نیز همواره از این امر سوءاستفاده نموده و با جعل امضا کسب منفعت غیرقانونی می‌کنند. بارها دیده‌شده‌است جاعلین با نوشتن قولنامه‌های غیرواقعی و جعل‌کردن امضا مالک ملکی را قولنامه‌ای به دیگران فروخته و متواری می‌شوند.

ادله اثبات جرم جعل امضا

یکی از دغدغه‌های اصلی متضررین و شکات جرم جعل این است که چگونه می‌توانند جرم جعل را اثبات کنند. معمولا به‌دلیل اینکه جرم جعل از جمله جرایمی است که ظرافت و دقایق خاص خود را می‌طلبد، جاعلین جرم جعل را در مکان‌های خصوصی و پستوها انجام‌می‌دهند و در انظار عمومی انجام‌نمی‌شود به‌همین‌دلیل عملا شاهدی وجودنخواهدداشت تا بتوان آنرا اثبات کرد.

به‌همین واسطه درصورتی‌که اقراری توسط جاعل صورت‌نگرفته‌باشد مهم‌ترین راه اثبات اخذ نظر کارشناس رسمی دادگستری است. نظر کارشناسی اصطلاحا تحت عنوان اماره محسوب‌خواهدشد که نشانه و قرینه‌ای خواهدبود تا قاضی را به علم برساند. درنتیجه مهم‌ترین دلایلی که می‌توان جعل امضا را با آن اثبات نمود، اقرار جاعل، نظر کارشناسی به‌عنوان اماره و علم قاضی است.

کارشناسی جرم جعل امضا

کارشناس رسمی دادگستری تشخیص اصالت خط، امضا و اثر انگشت ابتدائا چند نمونه امضا از شاکی اصطلاحا استکتاب می‌کند سپس با بررسی اسناد مسلم‌الصدور شاکی مانند اسناد رسمی از قبیل قباله ازدواج، اسناد امضاشده در دفاتر اسناد رسمی یا حتی نمونه امضای اخذشده در سامانه ثنا از جهت انحنا، شکستگی خطوط امضا، میزان فشار بر خودکار و قلم و پرتوی نور، صحت یا جعلی‌بودن امضای زیر اوراق مورد ادعا را اعلام‌می‌کند.

در این مرحله صرفا جعلی یا غیرجعلی‌بودن امضا مشخص‌می‌گردد ولی اگر در پی کشف جاعل نیز باشیم، باید از متهم نیز استکتاب صورت‌بگیرد تا مشخص‌شود می‌توان جرم جعل را به متهم منتسب نمود یا خیر.

اثبات جرم جعل امضا متوفی

متاسفانه برخی افراد تصورمی‌کنند درصورتی‌که امضای متوفی جعل‌شده‌باشد امکان پیگیری قضایی وجودندارد و ورثه ناچار هستند اسنادی که ذیل آن جعل امضا رخ‌داده‌است را قبول کنند.

اولا غیراز جعل سند عادی (ماده536 قانون مجازات اسلامی – بخش تعزیرات) که طبق ماده 106 قانون مجازات اسلامی در جرائم تعزیری قابل‌گذشت هرگاه متضرر از جرم در مدت یک‌سال از تاریخ اطلاع از وقوع جرم، شکایت نکند، حق شکایت کیفری او ساقط‌می‌شود مگر اینکه تحت سلطه متهم بوده یا به دلیلی خارج از اختیار، قادر به شکایت نباشد که دراین‌صورت مهلت مزبور از تاریخ رفع مانع محاسبه‌می‌شود.

هرگاه متضرر از جرم قبل از انقضای مدت مذکور فوت‌کند و دلیلی بر صرفنظر وی از طرح شکایت نباشد هر یک از ورثه وی در مهلت شش‌ماه از تاریخ وفات حق شکایت دارد.

مهلت شکایت برای ورثه 6ماه درنظرگرفته‌شده در دیگر جعل‌ها به‌جهت غیرقابل گذشت بودن جرم جعل ورثه این امکان را دارند علیه جاعل اقامه شکایت یا دعوی نمایند. حسن آن در این است که اگر حتی جاعل شناسایی یابواسطه مرورزمان محکوم هم نشود با جعلی اعلام‌شدن امضای متوفی اسناد مجعوله مورد استناد قرارنخواهدگرفت.

اثبات آن نیز به این‌صورت‌است که کارشناس رسمی دادگستری تشخیص اصالت خط، امضا و اثر انگشت اسناد مسلم‌الصدور از سوی متوفی را اصطلاحا اساس تطبیق قرارمی‌دهد و طبق آن امضای مورد جعل را مورد کارشناسی قرارخواهدداد و عملا به‌دلیل عدم وجود متوفی استکتاب و اخذ امضای وی منتفی خواهدبود.

جعل امضای متوفی

نکته حائزاهمیتی که درخصوص جعل امضا وجوددارد اینست که اولا می‌بایست امضای جعل‌شده به امضای اصلی شباهت داشته‌باشد و همچنین در پی این شباهت دیگران را به اشتباه بیندازد. درنتیجه اگر امضا شباهت نداشته‌باشد و در ادامه دیگران را به اشتباه نیاندازد عملا جرم جعل منتفی است.

حکم جرم جعل امضا متوفی

دراین‌خصوص نظر شما را به دادنامه صادره از شعبه 1087 دادگاه کیفری دو تهران جلب می‌نماید:

درخصوص اتهام آقای س. فرزند ر. دائر بر جعل و استفاده از سند مجعول موضوع شکایت آقای م. با عنایت‌به جامع اوراق و محتویات پرونده و مدارک ابرازی از سوی شاکی هرچند کارشناس رسمی دادگستری امضا منتسب‌به شاکی را مجعول اعلام‌نموده‌است و آن‌را منتسب به متهم دانسته‌است، لکن از توجه به اوراق پرونده ملاحظه‌می‌گردد که امضا منتسب‌به شاکی با هیچ‌کدام از امضاهای روی [اسناد] مطابقت ندارد.

در جعل امضا شبیه‌سازی رکن اصلی می‌باشد و تا زمانی که شباهت کار در بین امضاها وجودنداشته‌باشد وقوع جرم جعل منتفی است و سایر موارد نیز [مؤید] جعلیت آن نمی‌باشد. لذا وقوع جرم احراز نمی‌گردد و نظربه حکومت اصل کلی برائت و اصل تفسیر مضیق و به‌نفع متهم قوانین جزایی و به استناد اصل37 قانون اساسی و بند الف ماده177 قانون آیین دادرسی کیفری حکم بر برائت متهم صادر و اعلام‌می‌گردد.

رأی صادره حضوری و ظرف بیست‌روز پس از ابلاغ قابل اعتراض در دادگاه محترم تجدیدنظر استان تهران است.

وکیل اثبات جرم جعل امضا

سلام. من احسان حیدری هستم. وکیل پایه یک دادگستری. این مطلب رو با توجه به سوالات مکرر شما مخاطبان عزیز برای راهنمایی شما نوشتم. برای دریافت راهنمایی و دریافت مشاوره تخصصی در زمینه جرم جعل امضا میتونین به راحتی از طریق دکمه زیر با من در تماس باشید.