وکیل چک > وکیل خیانت در امانت > پرسش و پاسخ حقوقی > خیانت در امانت چک

خیانت در امانت چک

خیانت در امانت چک چیست؟

ماده 674 قانون مجازات اسلامی (بخش تعزیرات) مصوب مجلس شورای اسلامی از جرم خیانت در امانت ارائه‌نموده‌است؛

“هرگاه اموال منقول یا غیرمنقول یا نوشته‌هایی از قبیل سفته و چک و قبض و نظایر آن به‌عنوان اجاره یا امانت یا رهن یا برای و‌کالت یا هر کار بااجرت یا بی‌اجرت به کسی داده‌شده و بنابراین بوده‌است که اشیاء مذکور مسترد شود؛ یا به‌مصرف معینی برسد؛ و شخصی که آن اشیاء نزد او بوده آنها را به ضرر مالکین یا متصرفین آنها استعمال یا تصاحب یا تلف یا مفقود‌نماید؛ به حبس از سه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ماه تا یک‌سال و شش‌ماه محکوم خواهدشد.”

درصورتی‌که چکی تحت‌عنوان امانت به شخصی سپرده‌شود و آن شخص چک را مورد سوء‌استفاده قراردهد، می‌توان علیه او شکایت کیفری خیانت در امانت طرح نمود.

در جواب این سوال که چک امانت چیست؟ باید گفت چکی است که تحت هرعنوانی به شخص سپرده شود تا به مصرف مشخصی برسد؛ ولی امانت‌گیرنده آنرا برخلاف خواسته و هدف صادرکننده یا مالک چک مصرف، تصاحب، تلف و یا گم کند.

جرم خیانت در امانت کیفری است یا حقوقی؟

سوالی که بسیاری از مخاطبین گروه وکلای دادگو دارند؛ این است که جرم خیانت در امانت کیفری است یا حقوقی؟

برای پاسخ به این سوال باید گفت؛ خیانت در امانت در قانون مجازات اسلامی (بخش تعزیرات و مجازات بازدارنده) تحت‌عنوان جرم تلقی و دسته‌بندی شده و ماهیت دعوایی حقوقی را ندارد. ولی می‌توان خسارات ناشی از آن را تحت‌عنوان ضرر و زیان ناشی از جرم از مرتکب درخواست کرد.

ازسوی‌دیگر امکان‌دارد دادگاه رسیدگی‌کننده به جرم با بررسی شرایط جرم یکی از ارکان آن را احراز نکند.
به‌عنوان مثال درصورتی‌که مرتکب تمام اعمال این جرم را انجام‌داده ولی فاقد سوءنیت باشد دادسرا یا دادگاه به ترتیب قرار منع تعقیب و حکم برائت صادر خواهدنمود.
در اینجا ذینفع یا همان‌کسی که چک علیه او مورد سوءاستفاده قرارگرفته می‌تواند با طرح دعوای حقوقی خسارات وارده را مطالبه کند.
توجه به این نکته دارای اهمیت است که دیگر در حالت اخیر نمی‌گوییم جرم خیانت در امانت بلکه اصطلاحا از باب واردکردن خسارت، از خسارت‌زننده مطالبه جبران خسارت می‌کنیم.
در نتیجه خیانت در امانت جرم است. این جرم از مباحث مربوط به امور کیفری است؛ و ذیل دسته‌بندی دعاوی حقوقی قرار نمی‌گیرد.

شکایت خیانت در امانت چقدر زمان میبرد؟

جرم خیانت در امانت یکی از جرائمی است که به موجب قانون کاهش مجازات حبس تعزیری مصوب 1399 مجلس شورای اسلامی، با کاهش مجازات روبرو‌شد.
به نحوی که سابقا مجازات آن 6 ماه تا 3 سال حبس تعزیری بود که درحال‌حاضر به 3ماه تا یک‌سال‌ونیم کاهش پیداکرده‌است.
تغییر دیگر آن نیز تبدیل‌شدن آن به جرمی قابل گذشت است. یعنی درصورتی‌که شاکی از جرم مشتکی عنه یا متهم گذشت‌کند، روند پرونده متوقف و قرار موقوفی تعقیب صادر خواهدشد.

زمان و فرآیند رسیدگی به جرم خیانت در امانت بستگی‌به حجم ورودی‌های پرونده به یک دادسرای خاص در یک شهر خاص دارد.
به‌عنوان مثال حجم پرونده‌های کیفری یک شهر کوچک نسبت به شهر تهران یا دیگر کلانشهرها قابل مقایسه نمی‌باشد.
حتی در خود کلانشهرها که دارای نواحی مختلف دادسرا می‌باشند ممکن‌است یک ناحیه دارای سرعت رسیدگی بیشتر و دیگر ناحیه یا شعبه با سرعت کمتری باشد.

از آنجایی که خیانت در امانت جز جرائم قابل گذشت محسوب می‌گردد؛ و مشمول بخشنامه رییس قوه قضاییه درخصوص اهمیت صلح و سازش است؛ که طی آن در جرائم قابل‌گذشت می‌بایست قبل ثبت و ارجاع پرونده در دادسرا جهت میانجی‌گری و ایجاد صلح و سازش به شورای حل‌اختلاف ارسال شود.
این‌امر در طولانی‌ترشدن نتیجه آن نیز موثرخواهدبود.
با تمام این اوصاف فرآیند رسیدگی به جرم خیانت در امانت اگر همراه با جرم سنگین‌تر دیگری نباشد در حدود 6ماه به طول خواهدانجامید.

مرور زمان خیانت در امانت در قانون جدید

ماده 106 قانون مجازات اسلامی عنوان می‌دارد؛ ” در جرائم تعزیری قابل‌گذشت هرگاه متضرر از جرم در مدت یک‌سال از تاریخ اطلاع از وقوع جرم، شکایت نکند، حق شکایت کیفری او ساقط می‌شود.
مگر اینکه تحت سلطه متهم بوده یا به دلیلی خارج از اختیار، قادر به شکایت نباشد. که در این صورت مهلت مزبور از تاریخ رفع مانع محاسبه‌می‌شود.
هرگاه متضرر از جرم قبل از انقضای مدت مذکور فوت‌کند و دلیلی بر صرفنظر وی از طرح شکایت نباشد هریک از ورثه وی در مهلت شش‌ماه از تاریخ وفات حق شکایت دارد.”

از آنجایی که جرم خیانت در امانت قبل‌از تصویب قانون کاهش مجازات حبس تعزیری مصوب 1399 مجلس شورای اسلامی جز جرائم غیرقابل‌گذشت بود ولی درحال‌حاضر به موجب قانون ذکرشده از جمله جرائم قابل‌گذشت محسوب می‌گردد.

بنابراین طبق ماده مورداشاره اگر متضرر از جرم خیانت در امانت ظرف یکسال از تاریخ اطلاع از وقوع جرم، شکایت‌نکند دیگر حق شکایت کیفری را نخواهدداشت. ولی توجه‌داشته‌باشید شخص متضرر می‌تواند در دادگاه حقوقی از جهت مطالبه خسارات وارده با اثبات تقصیر طرف مقابل خسارات وارده را مطالبه‌نموده تا ضرر جبران‌شود.

مشاوره با وکیل خیانت در امانت چک

سلام. من احسان حیدری هستم. وکیل پایه یک دادگستری. این مطلب رو با توجه به سوالات مکرر شما مخاطبان عزیز برای راهنمایی شما نوشتم. برای دریافت راهنمایی و دریافت مشاوره تخصصی در زمینه خیانت در امانت چک میتونین به راحتی از طریق دکمه زیر با من در تماس باشید.